آندومتریوز یکی از بیماری‌های شایع در بین خانم‌ها، است.
آندومتریوم، بافت طبیعی داخل رحم است که گاهی به جای داخل رحم در دیگر بافت‌های بدن رشد می‌کند.
در این بیماری به علت کاشته شدن این بافت در خارج رحم، خون ریزی های کوچک ایجاد شده و سبب ایجاد درد و چسبندگی می شود.
ممکن است این چسبندگی منجر به نازایی شود. شیوع آن درجامعه ۷ تا ۱۰ درصد است.
علت آندومتریوز چیست؟
تئوری های مختلفی در مورد ایجاد آندومتریوز مطرح شده است که هیچکدام پاسخگوی کامل ایجاد آن نمی باشند.
یکی از علل ایجاد کننده آن عوامل ژنتیک هستند. درصورت با ابتلای مادر یا خواهر به این بیماری، شانس ابتلا ۱۰-۷ برابر می شود.
یک سری جهش های ژنی هم از عوامل ایجاد کننده بیماری هستند. ممکن است عوامل ایمنی و التهابی نیز درایجاد آن نقش داشته باشند.
عوامل محیطی، آلوده کننده های محیطی و برخی سموم و آفت کش ها نیز ازعلل به وجود آورنده آندومتریوزهستند.
علائم آندومتریوز
درد
- قاعدگی های بسیار درد ناک
- درد زیر شکم ، قبل و در طول قاعدگی
- دردهای اواسط دوره قاعدگی ( ناشی از تخمک گذاری ) آندومتریوز
- درد در هنگام تماس جنسی یا پس از آن
- درد همزمان با حرکات روده
- درد کمر یا لگن که هر زمانی اتفاق می افتد
خونریزی قاعدگی
در بین زنان مبتلا بسیار متغیر است و ممکن است به شکل خونریزی شدید قاعدگی طولانی مدت ، خونریزی نامنظم ، لکه بینی باشد .
نشانه های دیگر
- علایم گوارشی یا ادراری مثل خونریزی
- فعالیت های نامنظم روده ها مثل اسهال
- نفخ
- سیری زود رس
- تهوع و استفراغ
- خستگی
- ناباروری
- مشکلات احساسی مثل افسردگی
تشخیص آندومتریوز
آندومتریوز به تنهایی از روی علائم قابل تشخیص نیست .
پزشک در صورت یافتن برخی علامت ها و تاریخچه ی بیماری در فرد و علائمی درمعاینه لگن به آندومتریوز مشکوک شود .
تشخیص قطعی این بیماری فقط برخی از روش های جراحی مورد نیاز مانند لاپاراسکوپی خواهد بود .
بغیر از این روش ، ممکن است برای تشخیص و به دست آوردن اطلاعات بیشتر از روش هایی مانند سونوگرافی ، سی تی اسکن یا MRI استفاده شود ولی این روش ها قطعی نیستند.
لاپاراسکوپی چیست؟
لاپاراسکوپی تکنیکی است که در آن با استفاده از یک دوربین با بزرگ نمایی ۲۰-۱۰ برابر از یک سوراخ ۱۰-۵ میلی متری وارد حفره ی شکم شده و تمام احشاء و قسمت های داخل آن قابل بررسی می شوند. تصویر ایجاد شده توسط این دوربین، روی مانیتوری که در مقابل دید جراح قرار دارد نمایش داده می شود. سپس با استفاده از ابزار اهرم مانند دیگری که از سوراخهای ۵-۳ میلی متری وارد شکم می شوند، عمل جراحی انجام می شود.
تقسیم بندی شدت بیماری
بیماری ازنظر شدت به ۴ نوع خفیف، متوسط ، شدید و خیلی شدید تقسیم می شود. تشخیص انواع خفیف و متوسط دشواراست چون اغلب نشانه واضحی ندارند و ممکن است ۱۲-۸ سال طول بکشد تا به مرحله شدید و خیلی شدید رسیده و شدت علائم و مشکلات بیمار سبب تشخیص آن شود.
پیشگیری از آندومتریوز
مانند بیشتر مشکلات سلامتی در رابطه با ناباروری ، تغییر شیوه ی زندگی نقش مهمی را در کنترل و درمان اندومتریوز ایفا می کند. این تغییر شیوه ی زندگی ، هم بر بارداری فرد و هم بر کاهش علام آندومتریوز اثر خواهد داشت .
همچنین برخی مطالعات نشان داده است که رژیم غذایی با گوشت قرمز زیاد و میوه و سبزی کم ، آندومتریوز را افزایش می دهد .
در صورت ابتلای به آندومتریوز ، باید از خوردن الکل ، کافیین ، لبنیات ، گوشت قرمز ، شکر گندم و چربی های اشباع پرهیز گردد .
درمان بیماری
درمان اصلی بیماری آندومتریوز درمان جراحی لاپاراسکوپی است. در این جراحی ضایعات برداشته شده، چسبندگی ها آزاد شده، کیست تخمدان برداشته شده وآناتومی لگن به وضعیت عادی برمی گردد. همین عادی شدن مکان قرار گیری اعضای لگن سبب از بین رفتن درد و بهبود باروری می شود.
شاید در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است مجبور شویم رحم یا تخمدان یا قسمتی از روده را حین جراحی خارج کنیم. تصمیم گیری حین جراحی بر اساس سن و باروری بیمارانجام می شود. در دختران جوان مجردی که بعدها قصد بارداری دارد، اعمال جراحی با حفظ رحم و تخمدان انجام می شوند.در فردی که به تعداد کافی فرزند دارد و شدت بیماری بسیار شدید است، در آوردن رحم و تخمدانها کاری منطقی است.
تاثیر آندومتریوز بر باروری
آندومتریوز یکی از عوامل مهم ناباروری است و در ۵۰-۳۰ درصد از زنان بارور دیده می شود .
احتمال بارداری در هر ماه در یک خانم در محدوده ی سی سالگی حدود ۲۰ درصد است که در بیماران نابارور با آندومتریوز متوسط و شدید میزان باروری کمتر از ۲ درصد دارند .
هر قدر درجه آندومتریوز بیشتر باشد ، درمان های ناباروری پیشرفته تری را نیاز خواهد داشت.
در واقع درجه بندی بیماری آندومتریوز با موفقیت درمان های ناباروری در ارتباط است .
علائم آندومتریوز علت آندومتریوز چیست؟ علت آندومتریوز چیست؟ تشخیص آندومتریوز لاپاراسکوپی چیست؟ لاپاراسکوپی چیست؟ لاپاراسکوپی چیست؟