اتلاف وقت و کاهش بهره وری
یکی از مهم ترین آسیب های فضای مجازی افت عملکرد تحصیلی و افت عملکرد شغلی است و دلیلش این است که مغز هنگام کار با اطلاعات الکترونیکی در زمینه های تمرکز، تفکر، تلخیص واژگان، دسته بندی مطالب، استدلال و استنتاج، نقد و انتقاد و تخیل دچار ضعف می شود. مواجهه با گستردگی مطالب در مدت زمان کم باعث آسیب رسیدن به سلول های مغز می شود. همچنین پژوهشگران اثبات کرده اند که فضای مجازی بلوغ فکری و عقلی را در کودکان به تأخیر می اندازد.
— تسریع در ارتباطات بین مراکز علمی و پژوهشگران
در اواخر دهه ۱۹۸۰، پژوهشگران درباره کارایی کاربرد فضای مجازی در آموزش مطالعه کردند. همه این پژوهش ها نشان داد که کاربرد فضای مجازی می تواند تأثیرات مثبتی در موفقیت آموزشی در سطوح ابتدایی تا دانشگاهی داشته باشد. برای افرادی که در مناطق دورافتاده زندگی می کنند، افرادی که ناتوان حرکتی هستند و آنان که به لحاظ عاطفی نمی توانند در پی حمایت رودرروی همتایان باشند، ظهور و گسترش فضای مجازی فرصت کم نظیری بود تا بتوانند از امکانات آموزشی مناسبی استفاده کنند، همچنین افرادی که در بیمارستان ها یا سایر مراکز درمانی و حمایتی بستری هستند و افرادی که به وسایل حمل و نقل دسترسی ندارند، می توانند با دنیا ارتباط برقرار کنند.
یکی از مهم ترین مزایای استفاده از فضای مجازی، تسریع در ارتباطات بین مراکز علمی و پژوهشگران است. با استفاده از فضای مجازی محققان می توانند با سرعت بالا و هزینه ای ناچیز از مقالات و پژوهش های روز در زمینه مطالعاتی شان استفاده کنند و همچنین با همکاران خود مبادله علمی داشته باشند. همین امر باعث پیشرفت های علمی، به خصوص در نقاط دورافتاده نسبت به مراکز علمی شده است.
افرادی که نیاز به خدمات بهداشت روان دارند، اما قادر به شرکت در درمان سنتی نیستند، از طریق فضای مجازی می توانند مشکل شان را درمان کنند. انواع درمان های برخط و مشاوره های تلفنی که روزبه روز در حال گسترش است، نشان می دهد که استفاده از فناوری نوین در ارتباطات می تواند به افزایش سلامت روان در گروهی از بیماران کمک زیادی کند. در تعداد رو به رشدی از روان درمانی های از راه دور، روا نشناسان و دیگر متخصصان سلامت روان از طریق ایمیل یا اتاق های گفت و گو، خدمات مشاوره ای خود را در فضای مجازی ارائه می دهند.
برخی از تحقیقات نشان می دهد اثربخشی درمان های برخط که به مراجعه کنندگان اجازه می دهد گمنامی خود را حفظ کند، در برخی از مشکلات و اختالات روان شناختی، اثربخشی بیشتری نسبت به درمان سنتی دارند.
— تأثیرات نامطلوب بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان
به رغم امتیازهای مثبت فراوان فضای مجازی در جهت مصارف آموزشی، این فضا می تواند تأثیرات نامطلوبی نیز بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان داشته باشد. به دلیل قابلیت های زیاد، اینترنت می تواند ابزار ایده آلی برای آموزش باشد، اما متأسفانه دانش آموزان به جای انجام دادن فعالیت های خلاقانه، بیشتر در سایت های نامربوط، اتاق های گپ، سرویس های دوستی اینترنتی حضور دارند و از بازی های مجازی استفاده می کنند.
نتایج تحقیقات نشان می دهد که استفاده آموزشی از فضای مجازی بین دانش آموزان، دانشجویان و سایر اقشار جامعه، بسیار پایین است.
از آن جایی که بیشترین استفاده از فضای مجازی، به خصوص در کاربران جوان تر، معطوف به فعالیت های لذت گرایانه از قبیل چت، ارتباطات اجتماعی، گشت و گذار رایانه ای (وبگردی)، بازی و مراجعه به سایت های غیراخلاقی است، انتظار می رود استفاده بیش از اندازه از اینترنت بر نتایج تحصیلی افراد نیز اثرگذار باشد. نتایج پژوهش های «یانگ » نشان می دهد افزایش استفاده از فضای مجازی در دانش آموزان باعث می شود عادت های مطالعه افراد دچار افت شدید شود و نمره های آن ها به صورت قابل ملاحظه ای کاهش یافته و میزان غیبت های این دانش آموزان افزایش یابد. «بابر » در نظرسنجی ای از معلمان و سایر کارکنان مدرسه به این نتیجه رسید که به نظر ۸۶ درصد از آنها، استفاده از فضای مجازی کارایی درسی دانش آموزان و دانشجویان را بهتر نکرده است (به نقل از «امیدوار » و «صارمی »).
تحقیق «رنجبر » و همکاران نشان داد بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان و میزان ساعت های استفاده آن ها از اینترنت همبستگی منفی وجود دارد. همچنین بین استفاده تفریحی و ارتباطی از اینترنت و عملکرد تحصیلی رابطه منفی وجود دارد.