۱۰ فروردین ۱۴۰۳
آشنایی با اساتید موسیقی ایران آموزش موسیقی مجله فرهنگ و هنر ایران دخت

استاد حسین خواجه امیری (ایرج)

استاد حسین خواجه امیری (ایرج)

استاد حسین خواجه امیری (ایرج)

زندگی نامه استاد حسین خواجه امیری (ایرج):

حسین خواجه امیری (ایرج) به سال ۱۳۱۳ در شهر کاشان متولد شد، بیش از ۶ سال از سنش نمی گذشت که شروع به  زمزمه اشعار روز و عامیانه ی مردم که رایج آن زمان بود می کند. ایرج 

 

پدر بزرگ وی که از صدای بسیار خوش برخوردار بوده، یکی از خوانندگان بنام ناصرالدین شاه قاجار بود و هر وقت که شاه قاجار اراده می کرده، باید وی برای او می خواند ولی به طوری که از شواهد و آثار بر می آید، غیر از دربار، او خیلی مواقع  برای مردم عادی نیز می خواند در محافل شرکت می‌کرد و می خواند، پدر حسین خواجه امیری که از صدایی خوب برخوردار و از پدرش به ارث برده بود، حسین را تحت تعلیم خود قرار می‌دهد و بسیاری از شب ها که ستاره‌ های منطقه کویری کاشان مانند خوشه های از زمرد در آسمان خودنمایی می کردند و محیطی شاعرانه به وجود می‌آوردند را به صحرای اطراف شهر می برد و او را تشویق به خواندن با صدای هر چه بلند می‌کرد. ایرج 

مدت ها حسین تحت تعلیم و پدر این کار را ادامه داد و پس از چندی به تهران می آید و به کلاس روانشاد استاد ابوالحسن خان صبا راه یافت، مدت دو سال متوالی از محضر استاد صبا کسب فیض کرد، سپس در سال ۱۳۲۷ توسط ابراهیم خان منصوری برای شرکت در برنامه های رادیویی در رادیو دعوت شد. حسین مدت‌ها با این ارکستر همکاری می کند و خودش ارتشی بود، شب های جمعه به مدت نیم ساعت در برنامه ارتش شرکت می کند و پس از مدتی در ارکستر آقای عبدالله جهان پناه شرکت و با ارکستر او همکاری کرد. ایرج 

 

در سال ۱۳۳۶ بنا به دعوت مرحوم داود پیرنیا به برنامه گلها راه می یابد و در اولین همکاری خود با گلها، آوازی در مایه ی سه گاه همراه با ویلون استاد علی تجویدی می خواند و چندی بعد یکی از آهنگ های آقای مهندس همایون خرم را با همکاری جلیل شهناز و جهانگیر ملک به نام گلهای ۵۱۰ در مایه مخالف سه گاه اجرا می کند و از این به بعد همکاریش با این برنامه ادامه می یابد. ایرج ، علاوه بر خواندن، به نواختن ضرب نیز علاقه وافر دارد و ضرب به خوبی می نوازد.

ایرج از صدای خوش و رسا و مطلوب برخوردار است، در زمان خود به آواز ایران خدمات شایان توجه ی نمود، به طوری که در دور افتاده ترین قراء مملکت هم علاقه مندان فراوان پیدا کرد. صدای گرم و با صلابت و توانمندی ایشان را که در عین حال لطافت خاصی دارد، در دستگاه های سه گاه، چهارگاه، مخالف سه گاه و ابوعطا را به وضوح می‌توان حس کرد که بعد از میرزا ظلی تنی چند از بزرگان، از صداهای است که شاید تا سال های سال نتوان مانند آن در صحنه موسیقی اصیل و کلاسیک ایرانی یافت، در دی ماه سال ۱۳۸۸ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به خاطر زحمات چندین ساله استاد بزرگ آواز ایران حسین خواجه امیری (ایرج) در عرصه موسیقی، دکترای افتخاری آواز را به این بزرگمرد آواز اعطا کرد.

 محمد رضا شجریان دربارهٔ وی می‌گوید:

صدای ایرج در تاریخ آوازخوانی ما یک متر و معیار است و هر کس بخواهد در بالاترین حد حنجره صدایی را مثال بزند، می‌گوید صدا شبیه صدای ایرج است.

آثار استاد حسین خواجه امیری (ایرج):

ایرج در دوران فعالیت هنری خود بیش از ۲۰۰۰ آواز و تصنیف و ترانه در برنامه‌های مختلف خوانده است.

  1. نیاز
  2. غزل خوان
  3. همه چشم ها به ایرانه
  4. به یاد فردین
  5. پرنده
  6. حذف نگفته
  7. شب بارانی
  8. خاطرات زندگی
  9. گل من
  10. گلدون بی گل
  11. سنگ صبور
  12. بزم عاشقان (مشترک با اکبر گلپایگانی)
  13. قصه زندگی
  14. من و استاد

برخی از برنامه هایی که توسط استاد  ایرج اجرا شده است:

  • ۲۱۳ برنامه گل‌ها  شامل (برگ سبز- گل‌های رنگارنگ- شاخه گل- گل‌های تازه)
  • برنامه‌های رادیو ارتش
  • ارکستر محمد بهارلو
  • ارکستر دانشجویان
  • ارکستر ابراهیم خان منصور                              ایرج 
  • ارکستر عبدالله جهان پناه
  • موسیقی ایرانی اولیه
  • موسیقی ایرانیش FM
  • نوایی از موسیقی ملی
  • شاعران قصه می‌گویند
  • شما و رادیو
  • بزم شاعران
  • اجرای آهنگ در حدود ۱۰۵ش فیلم فارسی
  • حدود ۱۰ آلبوم در سال‌های اخیر و…
  • برنامه پنجم تکنوازان در مایه اصفهان با پیانوی پویان آزاده
  • برنامه دهم تکنوازان در دستگاه ماهور با پیانوی پویان آزاده    ایرج 

 

نوشته های مرتبط

آشنایی با کتاب بر کرانۀ کنعان

هادی گراوندی

آشنایی با استاد عبدالله دوامی

هادی گراوندی

سکرت گاردن (Secret Garden )

irandokht admin

ارسال دیدگاه

1 × 4 =