۴ اردیبهشت ۱۴۰۳
ساز شناسی موسیقی ایران و جهان مجله فرهنگ و هنر ایران دخت

آشنایی با ساز تمبورک بلوچستان

آشنایی با ساز تمبورک بلوچستان ، تاریخچه تمبورک بلوچستان ، تمبورک در بلوچستان ، موسیقی بلوچستان ، سازشناسی ایرانی ، ایراندخت ، ایران دخت ، 

آشنایی با ساز تمبورک بلوچستان ، تاریخچه تمبورک بلوچستان ، تمبورک در بلوچستان ، موسیقی بلوچستان ، سازشناسی ایرانی ، ایراندخت ، ایران دخت ، آشنایی با ساز تمبورک بلوچستان ، تاریخچه تمبورک بلوچستان ، تمبورک در بلوچستان ، موسیقی بلوچستان ، سازشناسی ایرانی ، ایراندخت ، ایران دخت ، 

ساز تمبورک بلوچستان:

این ساز بر خلاف نام آنکه بیانگر تمبور کوچک است، سازی است نسبتاً بزرگ که در سرتاسر بلوچستان متداول است. تمبورک نیز از خانوادهٔ سازهای زهی مضرابی (زخمه ای) مقیّد است که غالباً با انگشتان دست و به ندرت با مضراب نواخته می شود و در رده بندی سازها در گروه زِه صداهای
مضرابی قرار می گیرد.

ویژگی های ظاهری و ساختاری تمبورک:

تمبورک که در لفظ و لغت، خویشاوندی خود را با تمبور (تنبور) نشان می دهد کاسهٔ طنینی یکپارچهٔ بزرگی به شکل تقریباً نیمه گلابی و دسته ای طویل و قطور دارد و روی دهانهٔ کاسه با صفحهٔ چوبی پوشیده شده است. تمبورک سه وتر و سه گوشی دارد و غالباً بدون دستان است. تمبورکِ دارای دستان همان دمبورای پاکستان است که ۵ تا ۶ دستان دارد. سیم گیر، خرک و شیطانک از دیگر اجزای ساختمانی تمبورک هستند.

کوک تمبورک:

کوک تمبورک ثابت است زیرا این ساز، به استثنای تمبورک های دارای دستان، ساز ملودی نواز نیست و یک ساز همراهی کننده است. کوک تمبورک، بنا به نیاز، در سقف های صوتی مختلفی می تواند قرار گیرد:

تکنیک های اجرایی تمبورک:

تمبورکِ بدون دستان با انگشت های دست، و تمبورکِ دارای دستان با مضرابی از جنس پیش (برگ درخت نخل وحشی) نواخته می شوند. تکنیک های اجرایی تمبورک ساده اند و برای دست راست معمولاً شامل مضراب های راست و چپ با استفاده از تمام انگشت هاست. در تمبورکِ بدون دستان فقط روی وتر سوم انگشت گذاری می شود و وترهای اول و دوم به صورت دست باز استفاده می شوند. در تمبورکِ دارای دستان چهار انگشت برای انگشت گذاری به کار می روند.

موارد و نوع استفادۀ تمبورک:

تمبورکِ یک ساز همراهی کننده در اجرای بیشتر نمونه های موسیقی بلوچستان است و در این اجراها معمولاً از یک تا دو تمبورک به همراه سازهای دیگر بلوچی استفاده می کنند.

جنس و مواد به کار رفته در ساختمان تمبورک:

کاسهٔ طنینی:

چوب های پَرپوک، توت، اَنبه

صفحه:

چوب گَز و چوب های دیگر

دسته:

چوب های سخت

گوشی ها:

چوب های پَرپوک، گَز

شیطانک:

چوب های سخت

سیم گیر:

چوب، میخ فلزی

خرک:

چوب های مختلف

وترها:

زِه (در قدیم)، سیم فولادی سفید

دستان ها:

زِه (در قدیم)، سیم نایلونی

مضراب:

پیش (برگ نخل وحشی)

برای دیدن: 

ایران دخت

 

نوشته های مرتبط

آشنایی با کتاب فارم هال

هادی گراوندی

فیلم Uri: The Surgical Strike (2018)

هادی گراوندی

آشنایی با تاریخ هنر اسلامی

هادی گراوندی

ارسال دیدگاه

پنج × 4 =