محصولات تراریخته مضر هستند یا نه؟

محصولات تراریخته

دانشمندان راه های جدیدی برای وارد کردن ژن برای بوجود آمدن صفات خاص در DNA گیاهان و حیوانات پیدا کرده اند.

حال به بحث و تبادل نظر درباره ی تغییرغذایی که ما می خوریم و دنیایی که در آن زندگی می کنیم می پردازیم.

چه کسانی غذاهای تراریخته را می خورند؟

به احتمال زیاد شما هستید.

اکثر مردم ایالات متحده متوجه نیستند که از اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی غذاهای دستکاری ژنتیکی می خوردند.

بیش از ۶۰ درصد از کل غذاهای فرآوری شده در قفسه های سوپر مارکت ایالات متحده ، از جمله پیتزا ،

چیپس ، کلوچه ، بستنی ، سس سالاد ، روغن ذرت و بیکینگ پودرحاوی ترکیباتی از سویا ،

ذرت یا کلزا هستند. در یک دهه گذشته ، محصولات تراریخته ای  که در گلخانه ها پرورش داده شدند

تا محصولاتی که در مقیاس گسترده کاشته شده اند  در ۱۳ کشور ، از جمله آرژانتین ، کانادا ، چین ،

آفریقای جنوبی ، استرالیا ، آلمان و اسپانیا جهش یافته اند. زمین های زراعی با محصولات ژنتیکی

کاشته شده در ایالات متحده ، از ۳.۶ میلیون هکتار در سال ۱۹۹۶ نزدیک به ۲۵ برابر افزایش یافت

و به ۸۸.۲ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۱ رسید.

چه مدت است که از نظر ژنتیکی غذای خود را تغییر می دهیم؟

اصلاح ژنتیکی جدید نیست.

انسان ها هزاران سال است که آرایش ژنتیکی گیاهان را تغییر می دهند.

دانه های بهترین محصولات زراعی را نگه می دارند و آنها را در سال های بعدی کاشت می کنند.

انواع مختلفی از پرورش و تولید مثل باعث می شود تا آنها شیرین تر و بزرگتر شوند.

به این ترتیب، گوجه فرنگی وحشی را ، از یک میوه به اندازه یک سنگ کوچک به گوشت

گاو آبدارو خوشمزه امروز تبدیل کرده ایم.

از یک علف هرز یک ساله، ذرت سفید و زرد شیرین بدست آوردیم.

در چند دهه گذشته پرورش دهندگان گیاهان از روشهای سنتی برای تولید انواع گیاهان

گندم و برنج استفاده کرده اند.

آنها همچنین با استفاده از مواد شیمیایی جهش زا صدها نوع محصول جدید ایجاد کرده اند.

علت تغییر ژنتیکی گیاهان و حیوانات چیست؟

مهندسان ژنتیک می توانند ژن مورد نظر را از هر موجود زنده بیرون کشیده و آن را

تقریباً در هر ساختار دیگری قرار دهند.

انتقال ژن ها بین گونه های مختلف، تراریخته خوانده می شود.

ده ها تن از محصولات غذایی تراریخته در حال حاضر در بازار وجود دارد که انواع ذرت ،

کدو ، کلزا ، سویا و پنبه را شامل می شود.

بیشتر این محصولات زراعی برای کمک به کشاورزان در مقابله با مشکلات کشاورزی

(علفهای هرز ، حشرات و بیماری) تولید شده اند:

کشاورزان علف کش ها را برای کشتن علفهای هرز اسپری می کنند.

محصولات زراعی تراریخته می توانند ژنهای “مقاوم” خاصی داشته باشند که به آنها کمک می کند

در مقابل پاشش مواد شیمیایی که تقریباً هر نوع گیاه دیگر را می کشند مقاومت کنند.

این سموم برای انسان بی خطر هستند ولی برای بعضی از حشرات کشنده می باشند.

دانشمندان با ابزارهای جدید مهندسی ژنتیک حیوانات تراریخته را نیز ایجاد کرده اند.

ماهی قزل آلا در آتلانتیک در زمستان آهسته تر رشد می کند.

اما ماهی قزل آلا با ژنهای اصلاح شده ی هورمون رشد ، تقریباً در نیمی از زمان عادی به اندازه بازار می رسد.

محصولات تراریخته در ایران

قرن بیست  یکم را قرن مهندسی ژنتیک می خوانند.

گفته می شود در این قرن پیشرفت های علم ژنتیک به جایی می رسد که می تواند ابعاد مختلفی

از زندگی انسان در زمین را بهبود بخشد و همزمان باعث حفاظت بیشتر از منابع طبیعی شود.

ایران هم در رشته های ژنتیک انسانی و ژنتیک گیاهی پیشرفت هایی  کرده است.

همزمان نگاه های غیرعلمی و غیرمستند به این فناوری باعث ایجاد موانعی در مسیر پیشرفت این فناوری

نو پا شده و کاهش سرمایه گذاری در مهندسی ژنتیک گیاهی را در بین پژوهشگران جوان در پی داشته است.

در حوزه ی ژنتیک گیاهی، بیشتر پیشرفت های مهندسی ژنتیک مربوط به فناوری تولید گیاهان تراریخته می شود.

متخصصان مهندسی ژنتیک دل پری از فضای غیرعلمی موجود درباره‌ی مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته دارند.

.

بحث های متعددی در زمینه ی تلاش ها برای افزایش مقدار تولید محصولات کشاورزی مطرح است که رابطه ی مستقیمی با امنیت غذا در دنیا دارد. در این باره متخصصان زیست فناوری با اصلاح ژنتیک و اصلاح نژاد گیاهان سعی در افزایش مقدار محصولات کشاورزی دارند. در ایران، محصولاتی که با مهندسی ژنتیک قرار است با ساز و کار علمی و نظارت‌شده تولید شوند، محلی از شایعه ها و حاشیه های غیر علمی و نادرست شده است.

دکتر مختار جلالی جواران، استاد گروه ژنتیک گیاهی دانشگاه تربیت مدرس و عضو شورای ملی ایمنی زیستی، از سیاه نمایی عده ای علیه محصولات تراریخته به دلیل جایگاهی که دارند و برخی منافعی که دنبال می کنند، گفت:در وضعیت کنونی، به محصولاتی نیاز داریم که با صرف آب کمتر و مقاومت در مقابل آفتاب زمینه ساز افزایش مقدار تولید محصولات کشاورزی شوند.

یکی از قوت های محصولات تراریخته مقاومت آن ها درمقابل آفات و همچنین نیاز به آب کمتر است.

به‌گفته ی او هر کسی باید به وظایف خودش عمل کند و وارد حوزه ی تخصصی دیگران نشود.

بحث تراریخته بحثی کاملا علمی است و شاهد این هستیم که افراد غیر متخصص و غیر مرتبط درحال مخالفت‌ با این فناوری هستند. باید بپذیریم تراریخته نوعی فناوری است و درباره ی آن متخصصان آن باید به مردم توضیح دهند و همچنین، نهادهای مسئول این اطمینان را به مردم بدهند که محصولات تراریخته با ارزیابی های دقیق و علمی وارد چرخه‌ی مصرف می شود.

متأسفانه خیلی ها به‌‌دلیل جایگاه و منافعشان، علیه تراریخته حرف می زنند.

در اینجا این سؤال را باید مطرح کرد:

اگر محصولات تراریخته بد است، چرا وارد می شود و اگر خوب است، چرا در داخل تولید نمی شود؟

چرا در جهان نیاز به تولید محصولات تراریخته است؟

متخصصان پیش بینی می کنند تا سال ۲۰۵۰، دومیلیارد نفر دیگر در زمین ساکن خواهند بود.

 درنتیجه، جمعیت زمین به ۹.۷میلیارد نفر خواهد رسید.

هم‌اکنون، سیستم های تولید غذا به‌سختی از عهده ی تأمین نیازهای امروز بر می آیند.

بیش از ۱۰درصد مردم جهان گرسنه هستند.

بدین ترتیب، وضعیت تأمین غذا در آینده وخیم تر خواهد شد. به‌عقیده ی دانشمندان، راه حل این مشکل در استفاده از فناوری و اصلاح ژن است. دانشمندان با استفاده از این روش،می توانند محصولاتی تولید کنند که درمقابل تغییرات اقلیمی انعطاف پذیرترند و بازدهی بهتری دارند، به این ترتیب با این روش با  گرسنگی در جهان مبارزه می شود.

نظر دبیر کل فائو در مورد محصولات تراریخته

خوزه گراتسیانو داسیلوا دبیرکل فائو گفته با محصولات تراریخته مخالفتی ندارد اما با انحصار تولید بذر تراریخته در دست چند شرکت مخالف است و همچنین به “اقدامات مناسب” برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست هم اشاره می کند و می گوید برای رفع گرسنگی در دنیا این راه، نباید اولویت داشته باشد. مرجع رسمی آمار در زمینه میزان کاشت و تولید این محصولات در دنیا، سازمان ملل یا سازمان بهداشت جهانی یا بانک جهانی نیستند، بلکه نهادی است غیر انتفاعی به نام “خدمات بین المللی برای استفاده از کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی” (ISAAA) که مقر آن در آمریکا است و حامیان آن شرکت های تولید کننده این محصولات و چند نهاد دانشگاهی و تحقیقاتی در آمریکا، آسیا و آفریقا هستند.

آیا غذاهای بیوتکنولوژی برای انسان بی خطر هستند؟

دین دلا پننا می گوید: “خطر در همه ی غذاها وجود دارد.”

هر ساله حدود صد نفر از آلرژی های بادام زمینی می میرند.

با غذاهای مهندسی ژنتیک با انجام آزمایشات دقیق خطرات را به حداقل می رسانیم.

 اریک ساکس ، سخنگوی مونسانتو ، توسعه دهنده پیشرو در محصولات بیوتکنولوژی می گوید:

“محصولات تراریخته از سایر غذاهایی که می خوریم آزمایش بیشتری انجام می دهند. ما سموم و آلرژی های احتمالی را بررسی می کنیم و سطح مواد مغذی و پروتئین ها و سایر مؤلفه ها برای اینکه گیاهان تراریخته معادل گیاهان سنتی باشند را کنترل می کنیم.”

تابه حال شواهدی در دست نیست که خوردن این محصولات به سلامت انسان لطمه می زند.

این بزرگترین استدلال موافقان است. مخالفان اما این استدلال را کافی نمی دانند.

آنها می گویند با توجه به اینکه تقریبا حدود بیست سال است این محصولات در سطح تجاری کاشته شده‌اند، تحقیقات آنقدر طولانی نبوده که از سلامت و تاثیر این محصولات در دراز مدت بر سلامت انسان روشن باشد.

برخی متخصصان این نگرانی را مطرح کرده اند که این محصولات ممکن است آلرژی و بیماری های سیستم ایمنی را ایجاد کند.

غذاهای تراریخته غذاهای تراریخته غذاهای تراریخته غذاهای تراریخته غذاهای تراریخته علت تغییر ژنتیکی گیاهان و حیوانات

علت تغییر ژنتیکی گیاهان و حیوانات محصولات تراریخته در ایران محصولات تراریخته در ایران محصولات تراریخته در ایران