آشنایی با ساز ویولا

آشنایی با ساز ویولا , تاریخچه ساز ویولا , کوک ساز ویولا , منطقه صدای ساز ویولا , وسعت صوتی ویولا , آشنایی با ساز ویولا , تاریخچه ساز ویولا , کوک ساز ویولا , منطقه صدای ساز ویولا , وسعت صوتی ویولا آشنایی با ساز ویولا , تاریخچه ساز ویولا , کوک ساز ویولا , منطقه صدای ساز ویولا , وسعت صوتی ویولا ,

ساز ویولا:

یک ساز زهی ارشه ایی از خانواده ویول که در قرن ۱۶ میلادی در شمال ایتالیا ساخته شده جنس این ساز از چوب با سیم های فولادی بوده و دارای ۴۳ سانتی متر طول می باشد. ویولا در حدود ۷ سانتی متر از ویلن معمولی بزرگتر است این ساز که ویولا دابراتچیو هم نامیده می شود. ، به معنی ویولای روی دست است و از کلمه براتچیو و لغت براتچه که به زبان آلمانی است استخراج شده است. (در ایران با نام ویولا یا آلتو شناخته شده است. به این دلیل آلتو گفته می شود چون صدای زیر و بم زنانه را به این شکل استفاده کرده اند: سوپرانو برای ویولن و صدای آلتو برای ساز آلتو). بنابراین نام ویولن آلتو به خود گرفت. همچنین ویولا، برای جلوگیری از گمراهی به کار برده شد.

صدای منطقه ویولا:

ویولا صدای منطقه متوسط سازهای این خانواده را می دهد: از ویولن بم تر و از ویولن سل زیرتر. از نظر شکل ظاهری مثل ویولن ولی کمی بزرگ تر(یک هفتم) است. چهار سیم ویولا مانند ویولن با فاصلهٔ پنجم درست با هم کوک می شوند. زیرترین سیم نت لا با بسامد ۴۴۰ هرتز است که به فاصلهٔ ششم بزرگ بالای نت دوی وسط پیانو است. سیم های بعدی به ترتیب ر، سل، و دو کوک می شوند. نت هایی که آلتو اجرا می کند در کلید دوی خط سوم نوشته می شوند.

وسعت صوتی ویولا:

این ساز دارای سه اکتاو وسعت صوتی می باشد.

ویولا باسا (Viola Bassa):

یکی از سازهای زهی با صدای بم بود که تا ۱۹۰۵ مورد استفاده قرار گرفت. سیم های آن، مثل ویولای امروزی Do-Sol-Re-La است و فاصله پنجم از هم کوک می شد.

ویولا باستاردا (Viola bastarda):

یک ویولا داگامبای بزرگ، دارای شش یا هفت سیم و تعداد بسیاری سیم واخوان است که در زیر خرک و دست ساز کشیده شده است. از سازهای دیگری که از این تکامل یافتند، می توان به ساز باریتون و ویولاد آموره اشاره کرد. نام ایتالیایی آن ویول یا لیرا است که اواخر قرن ۱۶ تا شروع قرن ۱۸ مورد استفاده بود. سیم های رزنانس که در کنار دسته کشیده شده اند، برای تقویت صدای اصلی و خوش رنگی در نواخن به کار می رفتند. ویولا دابراتچیو (Viola da bratchio): این ساز در روی شانه (مثل ویولن) نگه داشته می شود.

ویولا داگامبا (Viola da gamba):

هان ویولا باستاردا است، این ساز بین دو زانو نگه داشته می شود (مثل چِلّو) و غالباً به زبان آلمانی آن را گامبه می نامند.

گامبه (Gambe):

در حقیقت ویولا داگامبا به ویولن زانویی معروف است، یا ویول که بین زانوها نگه داشته و نواخته می شود. لغت ویولا به تنهایی کاربرد پیدا کرد و یا لغت براتچیو (براتچه در زبان آلمانی به ویولا گفته می شود)، اما لغت گامبه به تنهایی معنی زانو را می دهد و بی مفهوم است. این ساز که سازی قدیمی و اشرافی از دوره باروک بوده که جزء سازهای زهی آرشه ای غیر ۴ سیمه طبقه بندی می گردد این ساز در حقیقت یک ویولون پنج ، شش یا هفت سیمه می باشد.

که صدایی بم تر از سازهای گروه الف ایجاد می نماید. حال براحتی می توان دریافت که ترکیب این صداهای بم در حقیقت زمینه ساز ایجاد محیطی سنگین و فضایی تیره در طول اثر بوده است تاریخچه این ساز به رباب عربی مرتبط بوده و در اروپا برای اولین بار در والنسیا بین سال های ۱۴۷۰ – ۱۴۸۰ مشاهده شده است و تا زمان انقاب فرانسه (حدود سال ۱۸۰۰) متداول و رایج بوده است ، یادگیری این ساز به همراه عود ، هارپیسکورد لازمه تعلیم و تربیت اشراف زادگان آن دوره بوده است، به جرات می توان گفت از این ساز هیچ مدل استانداردی تا کنون به دست نیامده است. تفاوت بدنه آن با ویون هایی که در آینده ساخته شد، حال خمیدگی و تیز شدن لبه سر خمیده متصل به دسته است.

اغلب سازهای گامبه سوراخ های C مانند دارند که با سوراخ های F مانند جدید متفاوت است. کف آن صاف است و دارای شیطانک بلندی است. قسمت حلزونی آن معمولاً به یک سر ختم می شود. دسته آن، دارای تقسیم بندی است و خرک آن کمی خمیدگی دارد که نواخن چند صدایی را راحت تر می کند. این ساز، اغلب دارای شش سیم است که با فاصله چهارم کوک می شوند و یک سیم در وسط با فاصله سوم آن قرار می گیرد و تقریباً گامبه باس است. نت نویسی آن شامل سوپرانو، آتو، تنور و با کلید باس نت نویسی می شود. این ساز در اندازه های مختلف ساخته شده است، به همین دلیل امکان تشکیل یک آنسامبل را داشت. باخ در ماتیوس پاسیون خود از آن استفاده کرد و در قرن بیستم چلو جایگزین آن شد.

برای دیدن:

ایران دخت

ساز ویولا: