۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
تغذیه و تناسب اندام مجله ایران دخت

عوارض مصرف زیاد ویتامین ها

خواص ویتامین ها ، مضرات ویتامین ها ، فایده ویتامین ها ، خواص و مضرات ویتامین ها ، خواص ویتامین ها ، مضرات ویتامین ها ، فایده ویتامین ها ، خواص و مضرات ویتامین ها ، عوارض مصرف زیاد ویتامین ها ، خواص ویتامین ها ، مضرات ویتامین ها ، فایده ویتامین ها ، خواص و مضرات ویتامین ها ،

 

ویتامین A: ایراندخت 

چنانچه منابع حیوانی غنی از ویتامین A مانند جگر، به مقدار زیاد و مکرر مصرف شوند می تواند موجب بروز مسمومیت حاصل از تجمع ویتامین A در کبد شود. در بعضی موارد دیده شده که مصرف زیاد و مکرر مواد حاوی کاروتنوئیدها (پیش ساز ویتامین A)مانند

  • آب هویج
  • آب گوجه فرنگی
  • آب سایر سبزی ها
  • میوه های حاوی ویتامین A

رنگ زرد در پوست ایجاد می نماید.

برخی از افراد تصور می کنند که مصرف این مواد موجب اختلالات کبدی و بروز یرقان در شخص می شود. این تصور صحیح نیست و مصرف منابع گیاهی ویتامین A به طور معمول هیچ گونه عارضه ای در کبد ایجاد نمی کند و رنگ زرد حاصله، ارتباطی با یرقان ندارد، بلکه این زردی در پوست به علت تجمع کاروتن (که زرد رنگ است) می باشد. با قطع مصرف منابع غذایی کاروتن، زردی پوست به زودی برطرف می شود.

بنابراین می توانیم بدون نگرانی از مسمومیت حاصل از تجمع ویتامین ها و مواد معدنی، از منابع غذایی سرشار از ویتامین ها و املاح استفاده کنیم و از خواص بسیار مفید و حیاتی آنها بهره ببریم.

اما چنانچه بر اثرات مکمل های دارویی مانند انواع قرص، کپسول و منابع تزریقی ویتامین ها و املاح مروری داشته باشیم، به این نتیجه می رسیم که مصرف مداوم و مکرر این مواد، عوارض و اختلالات ناشی از مسمومیت ویتامینی و مواد معدنی را در انسان ایجاد می نماید.
مصرف مکرر قرص های حاوی ویتامین A با میزان بالا می تواند موجب بروز مسمومیت ویتامینی در بدن شود.

عوارض مسمومیت: ایراندخت 

از عوارض مسمومیت با ویتامین A می توان به : ایراندخت 

  • تغییرات در پوست (خشک شدن و پوسته پوسته شدن)
  • شکنندگی ناخن ها
  • ریزش مو
  • خشکی لب ها
  • ترک خوردن گوشه ی دهان
  • خشکی بینی و چشم ها
  • التهاب لثه ها
  • بی اشتهایی
  • خستگی و کوفتگی،
  • سردرد
  • تحریک پذیری
  • استفراغ در کودکان و شیرخواران را نام برد.

در مادران باردار مسمومیت ، خطر نقص عضو جنین را به همراه دارد. مسمومیت توسط ویتامین A می تواند در دو حالت حاد و مزمن رخ دهد که با توجه به علائم نشان داده شده در بدن شخص تشخیص داده می شود.

در حالی که مصرف منابع غذایی این ویتامین، با دارا بودن اثرات مفید در سلامت انسان از قبیل تاثیر در رشد بدن، سلامت پوست و مخاط ها، تقویت بینایی و حفظ مقاومت بدن در برابر عفونت ها و بیماری ها، باعث مسمومیت ویتامینی و عوارض ناگوار ناشی از آن نخواهد شد. به خصوص چنانچه انسان از منابع گیاهی ویتامین A از قبیل سبزی های برگ سبز(مانند اسفناج و کلم بروکلی) و سبزی های با رنگ نارنجی و نارنجی مایل به قرمز(مانند هویج، گوجه فرنگی و کدو حلوایی) و نیز میوه هایی مانند زردآلو، طالبی، انبه و هلو استفاده نماید، در معرض خطر عوارضی ناشی از مسمومیت این ویتامین قرار نخواهد گرفت.

علل بروز بیماری: ایراندخت 

کبد ویتامین A را ذخیره می کند.

زمانی که سطح این ویتامین به میزان خطرناکی برسد، بیماری بیش ویتامین A در حالت مزمن بروز می‌کند. ویتامین A به طور معمول تحت تاثیر مکمل ها افزایش می یابد.

هر فردی باید در رابطه با میزان ویتامین های مصرفی به پزشک مراجعه کند تا در رابطه با مصرف بیش از اندازه ویتامین A به اطمینان برسد.

گاهی اوقات کودکان نیز به این بیماری مبتلا می شوند که معمولا در نتیجه هضم تصادفی غذاها در بدن آن ها به وجود می آید. ضروری است که مکمل های ویتامین و مولتی ویتامین ها را دور از دسترس کودکان نگه داریم.

تشخیص بیماری: ایراندخت 

پزشک برای تشخیص این بیماری به معاینه فیزیکی بیمار می‌ پردازد و پرسش هایی راجع به علائم بیماری و ویتامین های مصرفی از بیمار می پرسد. همچنین به بیمار توصیه می کند که برای تشخیص دقیق بیماری، آزمایش خون بدهد. بیمار ممکن است با قطع مصرف مازاد ویتامین A و همچنین مکمل های دارویی از این بیماری بهبودی حاصل کند. در صورت نبود هیچ عارضه ای، بیماری خیلی سریع بهبود می یابد. در صورت وجود عارضه، به ویژه عارضه کبدی و کلیوی، پزشک به طور جداگانه به درمان این عارضه ها اقدام می کند. با این حال، صدمه کبدی ناشی از مصرف بیش از حد ویتامین A همیشه برگشت پذیر نیست.

ویتامین D:

ویتامین D نیز از دسته ی ویتامین های محلول در چربی است و مصرف بیش از حد آن، به خصوص اگر همراه با مصرف زیاد کلسیم باشد، می تواند به مسمومیت منجر شود.

استفاده از قرص و آمپول ویتامین D با میزان بالا و به طور مکرر، می تواند عوارضی از قبیل :

  • رسوب کلسیم در بافت های نرم مانند کلیه ها، ریه ها، قلب و گوش ایجاد نماید
  • در کلیه ها موجب بروز سنگ کلیه
  • در ریه ها و قلب باعث عوارض ریوی و قلبی
  • در گوش به اختلالات شنوایی و کری منجر می شود.

همچنین عوارض دیگری مانند :

  • سردرد
  • تهوع
  • استفراغ
  • ضعف
  • تشنگی زیاد
  • افزایش حجم ادرار
  • یبوست
  • تاخیر در رشد در شیرخواران
  • اختلالات گوارشی
  • شکنندگی استخوان

ایجاد می شود.

با توجه مختصری درمی یابیم که با وجود آن که ویتامین D برای سلامت انسان بسیار ضروری است و تاثیر مهمی در رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها دارد و نیز کمبود آن موجب بروز راشیتیسم، نرمی استخوان در بزرگسالان و پوکی استخوان به خصوص در سالمندان می شود، ولی استفاده ی نا به جا و بیش از حد لازم این ویتامین می تواند اختلالات مهم و ناگواری بر سلامت انسان به جای گذارد و انسان را در معرض عوارض فراوانی قرار دهد.

چقدر عوارض جانبی ویتامین D شایع است؟

بسیاری از مردم مقدار زیادی از مکمل های ویتامین D مصرف می کنند و میزان عوارض جانبی ناخوشایند آن نسبتا کم است. اما بدن ویتامین D را در بافتهای چربی ذخیره می کند و از بین بردن کامل اثرات مسمومیت ویتامین D ممکن است هفته ها یا ماه ها به طول بیانجامد.

ویتامینE:

ویتامین E از دیگر ویتامین های محلول در چربی است. این ویتامین به ‌طور طبیعی در جوانه ها غلات وحبوبات(، غلات سبوس‌ دار و روغن های گیاهی) وجود دارد.
ویتامین E از ویتامین های ضروری برای انسان است و موجب سلامت و استحکام غشاهای سلولی و محافظت سلول می ‌شود. این ویتامین جزو ویتامین های آنتی‌اکسیدان می‌ باشد و در پیشگیری از بروز سرطان و بیماری های قلبی عروقی موثر می‌ باشد. اثرات ویتامین E در پیشگیری از بیماری های دیگری نیز به اثبات رسیده است.

مسمومیت حاصل از مصرف زیاد ویتامین E ، کمتر از سایر ویتامین های محلول در چربی است، زیرا بدن انسان قادر به تحمل مقادیر بالای این ویتامین است، ولی چنانچه ویتامین E در مقادیر خیلی بالا و به صورت قرص، کپسول یا فرم های تزریقی مصرف شود، باعث مسمویت ویتامینی در بدن می شود.

عوارض حاصل از مصرف خیلی زیاد مکمل ویتامین E:

  • مانع استفاده ی بدن از سایر ویتامین های محلول در چربی می‌ شود. بنابراین ممکن است انسان در معرض کمبود سایر ویتامین های محلول در چربی قرار گیرد.
  •  با رسوب کلسیم در استخوان ها اختلال ایجاد می ‌کند.
  • موجب اختلال در ذخیره ی ویتامین‌ A در کبد می شود و مقدار آن را کاهش می ‌دهد.
  • می ‌تواند زمان انعقاد خون را نیز افزایش دهد.

مصرف منابع غذایی ویتامینE در حفظ سلامت انسان تأثیر مهمی دارد و چنانچه به مقدار زیاد مصرف شود، خطر مسمومیت و ایجاد عوارض و اختلالات ناشی از آن را ندارد. بنابراین بهتر است به جای مصرف منابع دارویی ویتامین E ، از منابع غذایی آن استفاده شود.

عوارض مصرف زیاد ویتامین ها

ویتامین B1:

تیامین یا ویتامین B1 از ویتامین های محلول در آب است که در سلامت اعصاب نقش مهمی دارد و کمبود آن باعث ایجاد عوارض عصبی می ‌شود.

براساس تحقیقات، تزریق مقادیر بالای این ویتامین عوارضی از قبیل سردرد، تشنج ، ضعف عضلات، بی نظمی در ریتم قلب (آریتمی قلبی) و واکنش های آلرژیک را ایجاد می ‌نماید. در حالی که استفاده از منابع غذایی سرشار از ویتامین B1 نه تنها در انسان عارضه‌ ای ایجاد نمی ‌کند، بلکه در حفظ سلامت و فعالیت سیستم عصبی نقش مهمی به عهده دارد.

ویتامین B3:

نیاسین یا ویتامین B3 از دیگر ویتامین های گروه B می‌ باشد که در منابعی مانند گوشت کم‌ چرب، مرغ، ماهی، بادام‌ زمینی و مخمر یافت می ‌شود.عوارض مصرف زیاد ویتامین ها

این ویتامین در سوخت و ساز مواد انرژی ‌زا نقش مهمی دارد. همچنین در تنفس داخل سلولی دخالت دارد.

مضرات استفاده ی مکرر از منابع دارویی نیاسین عبارتند از       عوارض مصرف زیاد ویتامین ها

  •  عوارض آلرژیک، از قبیل گر گرفتگی
  • تشدید جراحات بیماران مبتلا به زخم ‌معده
  • تشدید عوارض آسم
  • به جا گذاشتن اثرات سمی در کبد
  • ایجاد اختلالات کبدی

ویتامینB6:

یکی دیگر از ویتامین های گروه B ،پیریدوکسین یا ویتامین B6 است که در سلامت اعصاب و نیز خون سازی موثر است.

این ویتامین در موادی مانند گوشت، غلات سبوس‌دار، سبزی ها و مغزها وجود دارد که با مصرف این مواد نیاز انسان به این ویتامین تامین می ‌گردد، ولی استفاده ی زیاد و بی‌ رویه از منابع دارویی ویتامین B6 می ‌تواند به ایجاد عوارض عصبی همراه با اختلالات در راه رفتن، ضعف و بی ‌خوابی منجر شود.

اسید فولیک:

اسید فولیک از ویتامین های گروه B محسوب می شود و در خون ‌سازی تاثیر مهمی دارد. اگر مکمل این ویتامین به مقدار زیاد مورد استفاده قرار گیرد، ترکیبات غیر قابل جذبی با روی تشکیل می‌ دهد، در نتیجه از جذب این عنصر جلوگیری می ‌کند و موجب دفع روی و عوارض کمبود این ماده ی معدنی در بدن می ‌شود.

ویتامین C:

ویتامین C که مانند ویتامین ‌های گروه B در آب محلول است در سلامت انسان اثرات مهمی دارد و در حفظ مقاومت بدن در برابر بیماری ها، استحکام بافت پیوندی، استحکام و سلامت استخوان ها، دندان ها و لثه موثراست.

این ویتامین در منابع گیاهی مانند سبزی‌ های برگ سبز و دیگر انواع سبزی مانند: گوجه ‌فرنگی، فلفل سبز، فلفل دلمه ‌ای و نیز میوه‌هایی مانند مرکبات ، توت ‌فرنگی و کیوی به مقدار قابل توجهی وجود دارد.

چون این ویتامین جزو ویتامین های آنتی اکسیدان محسوب می‌ شود، در پیشگیری از سرطان موثر است.

چنانچه این ویتامین از طریق منابع غذایی جذب بدن شود، موجب حفظ سلامت انسان و افزایش مقاومت

در برابر عفونت ها می ‌شود، ولی زیاده روی در مصرف منابع دارویی آن باعث ایجاد اختلالات گوارشی،

اسهال، خطر ابتلا به سنگ اگزالات در مجاری ادراری و آدابتاسیون با مقادیر بالا (یعنی بدن به مقادیر

بالای این ویتامین عادت می ‌کند و دیگر منابع غذایی پاسخگوی نیاز انسان به ویتامین C نخواهد بود)

می ‌شود.

منبع: خانم برلیانت بزرگمهر

برای دیدن :

خواص بی نظیر ازگیل 

خواص بی نظیر میوه پاییزی به 

خواص و مضرات زالزالک 

خواص و مضرات گوجه فرنگی، کلیک کنید.

منبع: healthline

ایران دخت 

نوشته های مرتبط

آشنایی با خواص گل کلم

فاطمه میرزایی

درمان کبد چرب چیست؟

صدیقه مخلوق پور

تیپ زمستانی شیک داشته باشیم

صدیقه مخلوق پور

ارسال دیدگاه

1 × 2 =