آشنایی با ساز تنبک ، معرفی ساز تنبک ، آشنایی کامل با ساز تنبک ، تاریخچه ساز تنبک ، آموزش تنبک ، تکنوازی تمبک ، آموزش تمبک نوازی ، نت نویسی تمبک ، آشنایی با ساز تنبک ، معرفی ساز تنبک ، آشنایی کامل با ساز تنبک ، تاریخچه ساز تنبک ، آموزش تنبک ، تکنوازی تمبک ، آموزش تمبک نوازی ، نت نویسی تمبک ، آموزش تمبک نوازی ، معرفی ساز تنبک ، تاریخچه ساز تنبک
ساز تنبک:
تمبک از سازهای کوبه ای است و اصطلاحاً به آن ضرب هم گفته می شود. این ساز از چوب درخت گردو، افرا یا توت به صورت باریک تر در اندازه های ، «نفیر» حجیم تر و ، «تنه» یک تکه، در دو قسمتِ متفاوت ساخته می شود. طول تمبک از دهانهٔ بزرگ تا دهانهٔ کوچک معمولاً ۴۴ سانتی متر است. هنگام نوازندگی، تمبک را افقی به صورتی که دهانهٔ بزرگ تر رو به بیرون باشد روی ران پای چپ می گذارند و با دو دست بر پوست ضربه می زنند. اغلب اندازهٔ تمبکی که در ارکستر به کار می رود بزرگ تر و برای تک نوازی کوچک تر است.
دهانۀ بزرگ:
قطر دهانهٔ بزرگ که روی آن پوست کشیده می شود، در تمبک ارکستر، از ۲ سانتی متر است که پس از پَخ زدنِ (نازک کردن) لبهٔ / بیرون ۳۲ و از داخل ۲۷ و ضخامت جدار آن ۵ چوبِ نزدیک به پوست، این ضخامت به ۲ میلی متر می رسد. در تمبک تک نوازی، قطر دهانهٔ بزرگ از بیرون ۲۲ و از داخل ۱۸ سانتی متر است. دهانهٔ بزرگ باید دایرهٔ کامل باشد تا صدا در تمام نقاطِ کناره یکسان باشد.
تنه:
تنه به قسمت حجیم تر تمبک گفته می شود که طول آن در تمبک ارکستر حدود ۲۸ و در تمبک تک نوازی ۱۸ سانتی متر و تا حدی محدّب است و در عرض آن، شیار (عاج) هایی ایجاد می شوند که از لغزیدن تمبک هنگام نواختن جلوگیری می کنند. گاه هنگام نوازندگی با کشیدن ناخن یا حلقهٔ انگشتر روی این شیارها صدای خاصی ایجاد می شود که مورد استفادهٔ نوازندگان ماهر قرار می گیرد. این شیارها را وقتی می توان ایجاد کرد که روی تنه با خاتم کاری و یا تزیینات دیگری پوشیده نشده باشد.
نفیر:
نفیر یا گلو به قسمت باریک تر تمبک، بین تنه و دهانهٔ کوچک می گویند که طول آن از تنه تا دهانهٔ کوچک حدود ۲۶ و قطر بیرونی آن حدود ۱۸ سانتی متر است. تراش نفیر از بیرون، استوانه ای شکل و از داخل، مخروطی (شیپوری) است و دهانهٔ کوچک تر شیپور به تنه متصل است.
دهانۀ کوچک:
دهانهٔ کوچک در ادامهٔ نفیر قرار دارد که در واقع محل خروج صدای حاصل از ارتعاش پوست توسط ضربه های دو دست است و قطر آن در تمبک ارکستر ۲۲ و در تمبک تک نوازی ۱۸ سانتی متر است.
نت نویسی:
نت نویسی برای تمبک معمولاً روی حامل سه خطی ست. به این ترتیب که ناحیهٔ مرکزی پوست روی خط اول، ناحیهٔ میانی روی خط دوم و ناحیهٔ کنارهٔ پوست روی خط سوم علامت گذاری می شود. در نت نویسی تمبک گاه از حامل هایی با تعداد خطوط متفاوت نیز استفاده شده است.
پوست:
پوست تمبکِ تک نوازی به علت حجم کوچک تر آن، نازک تر انتخاب می شود و برای تمبکِ ارکستر از پوست ضخیم تر، کهنه و عمل آمدهٔ بز یا میش که در تمام نقاط قطر آن کاملاً یکسان باشد استفاده می شود. پوست را با چسب یا سریش روی لبهٔ بیرونی دهانهٔ بزرگ می چسبانند.
ویژگی های دیگر تمبک:
تمبک در اندازه های متفاوتی ساخته می شود و به همین دلیل، طول و قطر و دیگر اندازه های آن کاملاً مشخص و استاندارد نیست. معمول ترین آن ها تمبکِ تک نوازی در حجم کوچک تر و تمبکِ گروه نوازی در حجم بزرگ تر است. تمبک در همراهی با سازهای دیگر تک نوازی و گروه نوازیِ سازهای کوبه ای قابلیت اجرا دارد. انواع تمبک، ازجمله تمبک زورخانه در حجم بزرگ نیز معمول اند.
نوشتار تئوری موسیقی در این ساز به خط بین المللی ست و علایم قراردادی فراوان و خاصی برای استفاده از انگشت ها و دست ها به کار گرفته می شوند که برای اطلاع از آن ها می توان به کتاب های آموزش تمبک استاد حسین تهرانی یا استاد محمد اسماعیلی مراجعه کرد.
در تمبک به علت توانایی اجرایی اصوات مختلف در بم و زیر و حتی استفاده از چوب بدنه،
انواع حروف زینت، ریز، تریل و گلیساندو را در کیفیت های متفاوت می توان اجرا کرد.
برای دیدن:
- آشنایی با ساز بربط یا عود
- آشنایی با ساز قانون
- آشنایی با ساز سنتور
- آشنایی با ساز کمانچه
- آشنایی با ساز دو تار
- آشنایی با ساز سرنا
- آشنایی با ساز رباب
- آشنایی با ساز تار
- تصنیف بت چین
- آشنایی با ساز سه تار
- معنی تصنیف و تصنیف خوانی
- تصنیف امشب شب مهتابه
-
ردیف آوازی موسیقی ایرانی کلیک کنید.
تمبک از سازهای کوبه ای است و اصطلاحاً به آن ضرب هم گفته می شود.
این ساز از چوب درخت گردو، افرا یا توت به صورت باریک تر در اندازه های ،
«نفیر» حجیم تر و ، «تنه» یک تکه، در دو قسمتِ متفاوت ساخته می شود.
طول تمبک از دهانهٔ بزرگ تا دهانهٔ کوچک معمولاً ۴۴ سانتی متر است. هنگام
نوازندگی، تمبک را افقی به صورتی که دهانهٔ بزرگ تر رو به بیرون باشد روی
ران پای چپ می گذارند و با دو دست بر پوست ضربه می زنند. اغلب اندازهٔ
تمبکی که در ارکستر به کار می رود بزرگ تر و برای تک نوازی کوچک تر است.
دهانهٔ کوچک در ادامهٔ نفیر قرار دارد که در واقع محل خروج صدای حاصل از
ارتعاش پوست توسط ضربه های دو دست است و قطر آن در تمبک ارکستر ۲۲
و در تمبک تک نوازی ۱۸ سانتی متر است.